1. Kredi sokuru ne anlama gelir? Bu skoru kim
hesaplar?Kredi ve kredi kartı ödemelerini kapsayan ve birden fazla kritere dikkat edilerek hesaplanan bir puan türüdür. Eğer bankalarla ilişkileriniz iyi değilse ve aldığınız kredilerden dolayı takibe düştüyseniz, kredi notunuz düşüktür. Bu durum ikinci kez kredi alma şansınızın zora düşmesi demektir. Yazımızda kredi skoruyla ilgili en çok merak edilenleri ve bilinmesi gerenleri açıklıyoruz.
Türkiye’de kredi kayıt bürosu olarak çalışan mekanizma
tarafından kredi skoru hesaplanır. Yaklaşık olarak yüzün üzerinde finansal
kurumdan toplanılan veriler KKB veritabanına ulaştırılır. Burada kişiler
hakkındaki bilgiler çeşitli kriterlere göre sınıflandırılır. Sınıflandırma
sonucunda tüm finansal kurumlar için müşterileri hakkında bilgi sahibi
olacakları puanlar ortaya çıkar.
2.
Kredi sokurunu etkileyen başlıca faktörler
nelerdir?
KKB tarafından yapılan sınıflandırmanın tam olarak neye
dayandığı açıklanmasa da, tahmin edilmesi güç bir durum değildir. Birçok
ülkenin de uyguladığı kredi skoru sisteminde toplanılan veriler ve yapılan
değerlendirmeler şunlara dayanır:
Ödeme geçmişi: Kredi veya kredi kartı borç ödemelerine
riayet edilip edilmediği ölçülür. Burada uzun zamanlı veya kısa zamanlı gecikme
gibi sınıflar yer alır. Eğer uzun zamanlı gecikme ve takibe düşme gibi durumlar
söz konusuysa, kredi skoru bundan olumsuz şekilde etkilenebilir.
Toplam borç durumu:
Kredi kartınıza olan borcun gelirinize oranından tutun da, birden fazla
borcunuzun olduğu kredi kartları veya kredi ödemeleri söz konusuysa da olumsuz
bir netice söz konusu olacaktır. Bu nedenle borçlarınızın gelirinizi aşmaması
ve birden fazla kredi kartı borcunuzun yer almamasına dikkat etmelisiniz.
Yeni kredileriniz: Kredi başvurma sayınızın çokluğu da kredi
skorunu eksi yönde etkileyen bir gelişmedir.
3.
Kredi skoru düşük kişilerin kredi kullanma
durumu nedir?
Her bankanın kredi kullandırma şartlarının farklı olduğunu
ifade edelim. Bu nedenle bir bankaya yaptığınız kredi başvurusundan olumsuz
cevap almış olmanıza rağmen bir başka bankadan olumlu cevap alma ihtimaliniz
vardır. Böyle bir durumun yaşanabilmesi içinde bankanın talep edeceği bilgileri
eksiksiz olarak vermeniz gerekir. Peşinat, ek teminat ve kefil gibi talepler
söz konusu olabilir.
4.
Kredi skoru yanlış olabilir mi?
KKB tarafından tutulan bilgilerin yanlışlığı söz konusu
olmaz. Ancak daha önce kredi ve kredi kartı ödemelerinde yaşadığınız
problemlerden sonra ödemelere riayet eden bir kullanıcı haline gelmiş
olabilirsiniz. Uzun süre geçmesine rağmen kredi skorunuzda bir değişikliğin
olmadığını öğrendiyseniz, bankanız aracılığıyla itiraz da bulunma hakkınız
vardır. Böylece KKB tarafından en son ödeme trendleriniz değerlendirilerek,
yeni bir kredi skoru hesaplanabilir.
5.
Bankalarla herhangi bir ilişkim olmamasına
rağmen konut kredisi alamadım. Neden?
KKB tarafından kredi ve kredi kartı kullananların
değerlendirilmesi bankaların müşterilerine kullandıracakları krediler için
önemlidir. Bu nedenle bankalar kredi kartı ödeme alışkanlığınızı bilmek
isterler. Eğer bankalarla daha önce ilişkiniz olmadıysa, kredi skoru puanınıza
ulaşılamaz. Buda bankaların size kredi vermeme sebebi olabilir. Böyle bir
durumu aşmak için ufak çaplı bir kredi almanız ve düzenli şekilde ödemeniz iyi
olacaktır.
