bankacılıkla ilgili birçok terim
gibi “kara liste” de lügatimize girmiş durumda ve kara listedeyken kredi
almanın neredeyse imkânsız olduğu herkesin malumu.
Peki, bir banka tarafından kredi
talebiniz reddedildi ve gerekçe olarak da kredi sicilinizin kötü olduğunu, kara
listede olduğunuzu öğrendiniz. Bu durumda kredi almanızın yolları nelerdir, biz
de sizler için bu konuyu araştırdık. Ama öncelikle kara liste nedir ve neden
kara listeye girilir, bu kısma bir göz atalım.
-
Kara Liste
Nedir Ve Kara Listeye Neden Girilir?
İsmi oldukça ürkütücü ve rahatsız
edici olan “kara liste” diye bir şey aslında gerçekte bulunmamakta. Fakat her
vatandaş hakkında finansal geçmiş ve ödeme kayıtlarının tutulduğu bir sicil
geçmişi var. Diyelim ki zamanında ödenmeyen kredileriniz varsa ya da düzensiz
ödeme yaptığınız kredi kartınızdan dolayı kredi notunuz düşükse, bu duruma halk
arasında “kara listeye düşmek” tabiri yakıştırılmakta.
“Kredi Notumu Nasıl
Yükseltebilirim” adlı bir önceki yazımızda da sözünü ettiğimiz gibi, bankaların
müşterileri ile ilgili tüm bilgileri paylaştığı, “KBB Skoru” hesaplanan ortak
bir havuz bulunmakta ve kişilerin tüm finansal kayıtları bu havuz aracılığı ile
iki yere aktarılmakta. Hem olumlu hem de olumsuz bilgiler kredi kayıt bürosuna
gönderilirken, yalnızca olumsuz bilgiler ise Merkez Bankasına iletilmektedir.
Bütün bu bilgilerin toplamında, size özek olarak hesaplanan skor ile de kredi talebimiz
kabul edilir ya da reddedilir. İşte “kara liste” olarak adlandırılan durum da
bu şekilde ortaya çıkar. Kredi skorunuz düşük ise, bu durumda kendinizi “kara
liste”de sayabilirsiniz ve muhtemelen de kredi talebiniz reddedilecektir.
-
Kara Listedeyken
Kredi Alabilir Miyim?
Kredi notunuz çok fazla düşükse,
yani bir diğer tabir ile “kara liste”deyseniz, bankalardan kredi alabilmeniz
oldukça zor olabiliyor. Her bankaya ayrı ayrı kredi başvurusunda bulunmanın
kredi notunuzu daha da düşüreceğini aklınızdan çıkarmamak kaydıyla, her
bankanın kendine has ayrı bir kredi notu değerlendirme kriteri olabileceğini de
unutmamak gerek. Bir bankadan olumsuz bir yanıt aldığınızda, diğer bir bankadan
kredi talebinize olumlu dönüş alabilmeniz mümkün. Hatta kredi talebinizi
reddeden bir banka, bir süre sonra, risk alma politikalarında değişikliğe
gittiği için kredi talebinize olumlu dönüş yapabilir.
Özet geçmek gerekirse, düşük kredi
notunuz sebebiyle bir bankadan olumsuz yanıt aldığınızda, kendinizi sözünü
ettiğimiz hayali “kara liste”de görebilirsiniz ama bu, diğer bankalardan da red
cevabı alacağınız anlamına gelmez. Yine de bu noktada yapılacak en doğru
hareket, tüm bankalara aynı anda kredi başvurusunda bulunup kredi notunuzu daha
da düşürmektense, kara listeden çıkma yani kredi notunu yükseltme yollarına
gitmektir.
-
Kara Listeden
Nasıl Çıkabilirim?
Yukarıda da sözünü ettiğimiz
gibi, kara listeden çıkmak demek, aslında kredi notunu yükseltmek demektir. Peki,
kredi notunu yükseltmek için neler yapılabilir, madde madde listeleyelim:
1-
Borcunuzu azaltın
Kredi notunuzu otomatik olarak
arttıracak bir yöntem olarak borcunuzu yüzde 30 oranına düşürme yoluna
gidebilirsiniz. Yani, 100 bin liralık bir borcunuz olduğunuzda, bunun 70 bin
lirasını ödediğinizde geriye 30 bin lira borç kalması gibi.
2-
Yeni bir kredi kartı isteyin
Çoğu kişi bunun kredi notunu
yükselttiğini bilmez fakat yeni bir kredi kartı talep etmek kredi notunu
otomatikman yükseltiyor.
3-
Diğer kredi borçları
Geçmiştekiler kadar şu anda da
borçlarınızı zamanında ve düzenli olarak ödemenizin kredi notunu yüzde 15
etkilediğini unutmayın.
4-
Kredi kartlarınızı iptal etmeyin
Borçlarını bitirdiğiniz kredi
kartlarını iptal ettirmektense, kullanmasanız bile kredi kartınızı açık
bırakmanızda fayda var. Çünkü kredi kartlarınızı kapattırmak, kredi notunuzu
olumsuz yönde etkilemekte.
5-
Ek kart talep edin
Ailenizdeki bireyler için
aldığınız her bir ek kartın kredi notunuza olumlu yansıması olacaktır.
